صــــلاح الـــدّین.نــت پایگاه اینترنتی عبدالعزیزسلیمی (نویسنده و مترجم)
گفتگوی خبری با حضور دکتر علی محی الدین قره داغی دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مسلمان
مهم‌ترین بخش از سخنان دبیرکل
اتحادیه به مردم افغانستان تبریک می‌گوید و از رفتارهای توأم با بخشش و مهر‌ورزی و پرهیز از خونریزی که برخاسته از عقیده و شریعت اسلام است خشنود است.
از تلاش‌های امیر قطر و مردم این کشور در میزبانی از گفتگوهای صلح و دعوت برای ایجاد دولت انتقالی با مشارکت اقشار مختلف مردم افغانستان تقدیر و تشکر می‌کند.
ما از طالبان می‌خواهیم تلاش خود را برای تشکیل حکومت اسلامی بر مبنای شورا مبذول دارد؛ حکومتی که همه‌ی مردم افغانستان را شامل شود. مؤسسات آموزشی فراگیر که جامع بین سنت و مدرنیته باشد بنا کند؛ مؤسسات اقتصادی و اجتماعی و مدنی با محور شریعت بنا کند تا رحمت و عدالت اسلام را به جهانیان نشان دهد.
اتحادیه از روابط باز طالبان با همسگایگان و جامعه‌ی بین‌الملل استقبال می‌کند؛ این امر برای به رسمیت شناختن آنان از سوی سازمان ملل و جذب حمایت جهانی و تقویت صلح و ثبات در افغانستان ضروری است.
بر همگان واجب است در راستای تشکیل دولت عدالت‌محور، شورایی، قوی و فراگیر بکوشند؛ این دولت باید زیر پرچم شریعت اسلامی و بر مبنای رحمت و عدالت و آسان‌گیری باشد.
جزئیات گفتگو
پرسش: آیا ممکن است موضع اتحادیه جهانی علمای مسلمان را در خصوص تحولات افغانستان بیان کنید؟
دبیرکل: موضع اتحادیه در این خصوص روشن است و در سخنان رئیس اتحادیه شیخ علامه احمد ریسونی و نیز بیانیه‌ها و تصریحات پیشین اتحادیه آمده است و ما هم قصد داریم بیانیه‌ی کاملی در این خصوص صادر کنیم.
به طور خلاصه موضع اتحادیه به شرح زیر است:
۱- دستاورد کنونی را به ملت شریف افغانستان تبریک می‌گویدو این تحولات را به فال نیک می‌گیرد. امیدواریم گام‌هایی که طالبان با اعلام عفو عمومی و پرهیز از خونریزی برداشته است، سرآغاز مرحله‌ی نوینی باشد که همگان را در ساخت آینده مشارکت دهد. این آینده از عقیده و شریعت به عنوان روش زندگی الهام می‌گیرد و امیداوریم این شیوه تا رسیدن به امنیت همگانی ادامه یابد.
۲- اخراج نیروهای خارجی از افغانستان را به جنبش طالبان و مردم غیور این کشور تبریک و شادباش می‌گوییم؛ این یک پیروزی بزرگ از سوی خداوند است و دلیلی بر صبر و بردباری و تلاش‌های شبانه‌روزی طالبان و هوشیاری سیاسی و قدرت مانوردهی آنان تا دست یافتن به این خیر و برکت است.
۳- اتحادیه مراتب تشکر و قدردانی خود را از دولت قطر به خاطر فراهم کردن فضای مذاکرات و امضای توافقنامه‌ی صلح اعلام می‌کند. این دولت قطر بود که روند مذاکرات را در مسیری قرار داد تا دو طرف آزادانه تصمیم بگیرند. به همین مناسبت ما بار دیگر از امیر قطر، دولت و مردم این کشور تشکر می‌کنیم و به تلاش‌های آنان در تشکیل دولت انتقالی برخاسته از اراده‌ی تمام اقشار مردم افغانستان ارج می‌نهیم.
پرسش: نگاه اتحادیه به آینده‌ی افغانستان چیست؟
دبیرکل: همچنان که رئیس اتحادیه طی یک نشست عمومی اشاره کرد، این مسأله برای اتحادیه بسیار مهم است و من می‌خواهم مسائل زیر را به عرض برسانم:
۱- مردم افغانستان ملت بزرگی هستند و می‌توانند امور کشورشان را اداره کنند؛ آنان از مدت‌ها پیش دولت تشکیل داده‌اند. افغانستان خاستگاه شمار زیادی از فقها و محدثین و فلاسفه بوده است. ملت افغانستان ملت غیور و نیرومندی هستند و در سده‌های اخیر خداوند به آنان توفیق داد تا نیروهای خارجی را از کشور بیرون کنند. آنان در آغاز قرن بیستم میلادی انگلستان را شکست دارند و نیروهایش را از خاک خود اخراج کردند. سپس در اواخر قرن بیستم روس‌ها را شکست دادند. پس از آن در آغاز قرن بیست و یکم آمریکا را شکست دادند. بنابراین افغانستان گورستان نیروهای مهاجم است.
۲- این ملت بزرگ با جنگ‌های بسیاری درگیر بوده است؛ به طوری که از سال ۱۹۷۹ تا کنون سایه‌ی جنگ از سر این کشور کنار نرفته است.
به همین خاطر اتحادیه بر این باور است که جنبش طالبان تمام تلاش خود را برای پایان داده به جنگ و تشکیل حکومت باثبات بر محور شورا به کار خواهد گرفت. حکومتی که همه‌ی مردم افغانستان با نژادها و طوایف و افکار گوناگون را شامل شود. این حکومت در سایه‌ی گشایش و آسان‌گیری و رحمانیت شریعت اسلامی تشکیل خواهد شد و باید رأفت و عدالت اسلامی را به جهانیان نشان دهد.
۳- اتحادیه مذاکرات اخیر طالبان با دیگر جنبش‌ها و رهبران افغان را به فال نیک می‌گیرد و از خدای بزرگ می‌خواهد همه‌ی مردم افغانستان را با هم متحد سازد و در راه راست قرار دهد.
۴- اتحادیه به دیدگاه باز جنبش طالبان نسبت به همسایگان و جامعه‌ی جهانی ارج می‌هد؛ زیرا این کار برای رسمیت بین‌المللی آن و برخورداری از حمایت‌های جهانی و آرامش و ثبات افغانستان بسیار ضروری است.
۵- اتحادیه از جهانیان به ویژه جهان اسلام می‌خواهد تحولات افغانستان را درک کنند و مردم افغانستان را سرزنش نکنند و جنبش طالبان را با سابقه‌ی گذشته‌ی آن و دخالت‌های طرف‌های دیگر در این کشور مورد قضاوت قرار ندهند. همه باید در بازسازی افغانستان سهیم باشند و کمک کنند تا این کشور ثبات و آرامش خود را باز یابد و در تحقق صلح و آسایش برای همگان سهیم باشد.
پرسش: بسیاری با نگاه به گذشته‌ی طالبان از اعمال و رفتار آنان نگرانند دیدگاه شما در این زمینه چیست؟
دبیرکل: بدون شک طالبان در گذشته در تعامل با اقشار مردم افغانستان و برخورد با زنان و در افکار و اندیشه‌های سیاسی خود اشتباهاتی داشته است؛ اما آنچه مشخص است این است که این جنبش بر اثر کسب تجارب و آشنایی با رخدادهای جهانی تغییر کرده است؛ طالبان در فتح شهرها به ویژه در کابل با مردم نرمش و مدارا داشته است و ادبیات آنان با همسایگان و با غرب کاملا آرام است.
ما خوشبین هستیم که طالبان خواهد توانست نظام سیاسی و اجتماعی مبتنی بر شورا و دگرپذیری تشکیل دهد و با زنان بر اساس فقه معیار رفتار کند. ما در اتحادیه تمام تلاش خود را در خدمت به مردم افغانستان برای انتخاب دولت عادل، قوی و متمدن به کار می‌گیریم؛ دین ما دین رحمت و عدالت و میانه‌روی است.
پرسش: در پایان اتحادیه امروز چه کاری می‌تواند در قبال افغانستان انجام دهد؟
پاسخ: اتحادیه جهانی علمای مسلمان هزاران نفر از علماء، کارشناسان، متخصصان، اندیشمندان و افراد باتجربه را در اختیار دارد بنابراین می‌تواند تمام تجارب خود را در اختیار ملت شریف افغانستان قرار دهد.
اتحادیه می‌تواند در مسایلی که نفع آن به مردم افغانستان باز می‌گیرد سهیم باشد و این کار را از واجبات خود می‌داند.
می‌دانیم که اتحادیه محبت و ارادت خاصی نسبت به مردم شریف افغانستان دارد؛ رهبران اتحادیه بارها با هیأت‌های مذاکره کننده‌ی طالبان و دولت افغانستان دیدار کرده‌اند و در طی مذاکرات بارها با نمایندگان طالبان گفتگو کرده‌اند. اتحادیه، مجموعه‌ای از علمای مسلمان است و به گروه خاصی تعلق ندارد. هر کس می‌تواند هر کاری که توان دارد برای مردم افغانستان و دیگران انجام دهد.
در پایان سفارش ما این است که زمان اقتضا می‌کند همگان برای تشکیل دولت عدالت‌محور، شورایی، قوی و فراگیر تشکیل کنند تا بار دیگر تراژدی گذشته تکرار نشود. باید از تلاش همگان اعم از زنان و مردان و مذاهب و افکار در زیر پرچم شریعت و بر مبنای رحمت و عدالت و آسان‌گیری استفاده شود.
به همین خاطر ما به ایجاد مؤسسات سیاسی قوی با محور شورا و شامل همه‌ی اقشار مردم افغانستان سفارش می‌کنیم؛ هر یک در محدوده و تخصص خود وارد عمل شوند بدون این که کسی به حاشیه رانده شود مگر مجرمان متجاوزان. ایجاد نهادهای آموزشی شامل سنت و مدرنیته و نهادهای اقتصادی با توسعه‌ی فراگیر و نهادهای اجتماعی برای درمان فقر و بیکاری و زمینه‌سازی برای نهادهای مدنی و غیره را برای افغانستان ضروری می‌دانیم.
در پایان از خدای بزرگ می‌خواهیم افغانستان را از نعمت امنیت و آرامش و پیشرفت و شکوفایی بهرمند کند و مردم این کشور را در تشکیل دولتی توانمند، موفق و سرشار از خیر و برکت برای مردم و کشور موفق کند
