رمضان با روشنایی، طراوت، خوبی ها و پاکیزگی هایش در شُرف آمدن است، می آید تا انسان ها را بر محور قوت تصمیم گیری و دگرگونی در برابر سختی ها و پیروزی در مقابل مشکلات زندگی تربیه کند.
پیامبر صلی الله علیه وسلم قدوم و تشریف آوری رمضان را به اصحابش تبریک گفته و آنان را بشارت می داد، و برای شان می فرمود: « رمضان ماه مبارک نزد شما آمد که خداوند روزه آن را فرض گردانیده، درین ماه دروازه های بهشت باز می شود، دروازه های دوزخ بسته شده و شیطان ها به زنجیز کشیده می شوند. درین ماه شبی است که از هزار ماه برتر است، کسی که از برکات این ماه محروم شود درحقیقت از همه فضایل محروم مانده است». احمد.
رمضان و تغییر:
تغییر نفوس افراد، امت ها و ملت ها، نیاز مبرم عصر حاضر است، تغییر سنتی از سنت های الله متعال در جهان آفرینش به شمار می رود. خداوند جل جلاله می فرماید: { إِنَّ اللّهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ } رعد ( ۱۱). خداوند حال و وضع هیچ قوم و ملّتی را تغییر نمیدهد ( و ایشان را از بدبختی به خوشبختی ، از نادانی به دانائی ، از ذلّت به عزّت ، از نوکری به سروری ، و . . . و بالعکس نمیکشاند ) مگر این که آنان احوال خود را تغییر دهند.
تغییر از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب به تمنا و آرزوحاصل نمی شود؛ بلکه عمل پایدار، نیت خالصانه و روش استوار را می طلبد. ماه رمضان فرصت حقیقی تغییر بوده و برنامه عملی برای اصلاح نفس ها و قلب ها و آغاز حقیقی در بنای امت اسلامی محسوب می گردد.
رمضان ماه ایجاد تغییر و انتقال روحی و جسمی است که اوضاع ما را اصلاح کرده و از درون تغییر مان می دهد و تغییر مثبت اراده قوی، عزم راستین و تلاش خستگی نا پذیر می خواهد. خداوند می فرماید: { یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ} بقره (۱۸۳) ای کسانی که ایمان آوردهاید ! بر شما روزه فرض شده است ، همان گونه که بر کسانی که پیش از شما بودهاند فرض بوده است ، تا باشد که پرهیزگار شوید.
اگر ماه تغییر را غنیمت ندانیم و خویشتن را دگرگون نکنیم، عمر ما ضایع می گردد و نمی توانیم علیه تزویر و حقه بازی و بیهوده گی قیام کنیم. پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: « کسی که سخن دروغ و عمل فریبکارانه را ترک نکند، خداوند نیازی به ترک خورد و نوش او ندارد». بخاری. و نیز می فرمایند: « روزه حقیقی تنها ترک خورد و نوش نیست، بلکه روزه حقیقی ترک بیهوده ها و اموز لغو می باشد؛ اگر کسی ترا دشنام داد و همراه تو بی عقلی نمود، برایش بگو: من روزه دارم» حاکم.
مهمترین دستاوردهای تغییر در رمضان:
تسلیمی در برابر حکم الله متعال، اجرا و تطبیق اوامر شریعت او تا شخص در تمام حالات زندگی اش تقوی الهی را رعایت نماید، رمضان با برنامه های خدایی ویژه اش، ضامن تغییر طبیعی و مطلوب زندگی فردی و خانوادگی می باشد.
یک دیگر از دستاور های تغییر در رمضان، دقت و التزام و تنظیم درست اوقات می باشد؛ چنانچه همه مسلمانان را میبینی که بر سفره افطاری نشسته منتظر اذان اند، از خورد و نوش و همبستری خود داری می کنند، و در حالت ادای نماز های فرض و نماز تراویح صفوف مرصوصی را تشکیل داده اند.
زیباترین لحظه ی تغییر در رمضان:
این لحظه مهم و حساس، لحظه افطار است که نباید یک دقیقه تأخیر شود؛ چنانچه رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودند: « امت تا وقتی سعادتمند اند که به افطار عجله نموده و سحری را تأخیر نمایند» این لحظه ی دلنشین روابط صمیمی را بین اقشار امت و خانواده ها نهادینه می سازد.
کامل ترین مورد تغییر در رمضان:
این که انقلاب های ملی ونتایج آن را که نعمت الهی اند، پاس داریم؛ چون تغییر سریعی که رونما گردید، نشانه مدد الهی است و نیز این را ثابت می سازد که این سنت کونی در توان انسان می باشد.
حالا در رمضان این فرصت طلایی به میان آمده تا ملت های عربی انقلاب های شان را حفظ کرده و آزادی شان را نصیب شوند. سالم ماندن تغییری که ملت ها به آن تمسک جسته، انقلاب های شان را همیشه حفظ می کنند و در مقابل مشکلات ثابت قدم اند، این نتیجه کمک الله متعال است که غرب و شرق و دانشمندان سیاسی و فکری مسلمان و غیر مسلمان را متحیر نمود.
قوی ترین موقف تغییر در رمضان:
شکستاندن پرده خوف و ترس است تا ثابت شود که قوت حقیقی در گرو پناه جستن به خداوند و مدد خواستن از اوست. در مقابل این روحیه قوی، طاغوت نمی تواند بار دیگر ملت های ما را برده خویش سازد و نمی تواند انواع ستم و طغیان بر ما بقبولاند؛ چون خداوند می فرماید: { وَنُمَکِّنَ لَهُمْ فِی الْأَرْضِ وَنُرِی فِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَجُنُودَهُمَا مِنْهُم مَّا کَانُوا یَحْذَرُونَ } قصص (۶) و ایشان را در سرزمین ( مصر ) مستقرّ گردانیم و سلطه و حکومتشان دهیم ، و بر دست مستضعفان ، به فرعون و هامان و لشکریانشان چیزی را بنمایانیم که از آن در هراس بودند .
رمضان ماه تغییر و اصلاح امت:
روزه از بزرگترین شعائر اسلامی است که همه امت مسلمه با تمام دولت ها، مذاهب، زبان ها وعرف های شان به آن سهیم اند طوری که تمام امت در جهان اسلام اتفاق نظر دارند که روزه ماه رمضان فرض بوده و از ارکان اسلام می باشد. در رمضان تشویق و ترغیب زیادی برای دادن زکات وجود دارد که دادن زکات سهم فعالی در مداوای مشکلات بیکاری و ارتکاب جرایم دارد؛ چنانچه که فقر جهانی را ریشه کن می سازد. آمار نشان می دهد که بیشتر از یک میلیارد و صد میلیون فقیر و تنگدست در جهان بشری وجود دارد. در رمضان صدقه فطر است که همه مسلمانان پرداخت می کنند تا تکافل اجتماعی حقیقی تحقق یابد. در بیشتر از ۱۳۰ آیه قرآنی و صدها احادیث نبوی به انفاق و مصرف کردن مال برای مسلمان و غیر مسلمان ترغیب شده است.
رمضان امت اسلامی را به استقلال فرا می خواند تا در مقابل هجوم جهانی شدن که انسان ها را به دوری از اساسات اخلاقی می کشاند، مقاومت کرده و امت ویژه ی باشند؛ چون امت اسلامی صبغه و نمای بخصوصی دارد. خداوند می فرماید: { صِبْغَهَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَهً وَنَحْنُ لَهُ عَابِدونَ} بقره (۱۳۸) ( خداوند ما را با آئین توحیدی و ایمان راستین زینت داده است و ) این رنگ و زینت خدا است و چه کسی از خدا ( میتواند ) زیباتر بیاراید و بپیراید ؟ و ما تنها او را میپرستیم .
در اخیر برخی پیروزی های امت اسلامی را در درازنای تاریخ در ماه رمضان یاد آور می شویم:
-
غزوه بدر رمضان سال دوم هجری
-
فتح مکه رمضان سال هشتم هجری
-
فتح اندلس به رهبری طارق بن زیاد در ۲۸ رمضان ۹۲ هجری قمری
-
واقعه عین جالوت در ۱۵ رمضان ۶۵۸ هجری که مغول ها شکست خوردند.
-
پیروزی ما بر صهیونست های غاصب در دهم رمضان ۱۳۸۳ هجری قمری
این همه پیروزی ها مطابق وعده پروردگار جهانیان است که می فرماید: { وَکَانَ حَقّاً عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ } روم ( ۴۷) و همواره یاری مؤمنان بر ما واجب بوده است .
ما اگر در رمضان خویشتن را تغییر دهیم به نصرت خداوند نزدیکتریم.{ وَیَقُولُونَ مَتَى هُوَ قُلْ عَسَى أَن یَکُونَ قَرِیباً} اسراء (۵۱) و میگویند : چه زمانی این ( معاد ) خواهد بود ؟ بگو : شاید که نزدیک باشد .
نوشته: دکتر محمد بدیع
ترجمه: عبدالخالق احسان