گاف عمرو موسی، پیشتازی ابوالفتوح
شرق: چهار ساعت سراپا ایستادند و در برنامه ای زنده همدیگر را به چالش کشیدند: مناظره انتخابات ریاست جمهوری بین عمروموسی و عبدالمنعم ابوالفتوح. این دو نفر استارت اولیه ماراتنی ۱۳نفره را زدند. این نخستین مناظره انتخاباتی در تاریخ مصر به شمار می آید. پیش از این سابقه چنین امری در مصر وجود نداشته است و انتخابات با یک نامزد برگزار می شد. این مناظره از این حیث به عنوان تاریخی ترین مناظره این کشور به شمار می آید. به گزارش بی بی سی، در این برنامه عمروموسی، دبیرکل سابق اتحادیه عرب و عبدالمنعم ابوالفتوح، که از او با عنوان یک شخصیت «اسلامگرای میانه رو» نام برده می شود به ارایه برنامه ها و نظرات خود و انتقاد از دیدگاه های طرف مقابل پرداختند. این انتخابات که در ۲۳ و ۲۴ می (سوم و چهارم خرداد) برگزار خواهد شد، نخستین انتخابات ریاست جمهوری از زمان کناره گیری حسنی مبارک، رییس جمهوری پیشین است که در حال حاضر، تحت پیگرد قضایی قرار دارد. در این مناظره طولانی عمرو موسی، به عنوان نامزد پیشتاز گروه های سکولار، طرف مقابل را به پیروی از دیدگاه های اخوان المسلمین متهم کرده و تعهد او به رعایت موازین دموکراتیک را مورد تردید قرار داد. عمرو موسی هشدار داده قدرت گرفتن اخوانی ها به معنی پایان عمر کوتاه دموکراسی و ظهور استبداد جدید و خشن تری در مصر است. در مقابل، عبدالمنعم ابوالفتوح، عمرو موسی را نماینده رژیم سابق معرفی کرد و گفت مردم مصر خواستار تحولی اساسی در کشور خود بوده اند و برای تحقق این هدف انقلاب کرده اند. ابوالفتوح سال گذشته به طور رسمی از اخوان المسلمین کناره گرفت. با این وجود او در سخنان خود همواره اتهام تلاش برای استقرار حکومت دینی را رد کرده و گفته است اسلام واقعی درصدد کسب قدرت و آمیختن دین و سیاست نیست و افزود که در سنت های اسلامی، حکومتگران باید با رای مردم از هر کیش و آیینی انتخاب شوند و به اداره امور جامعه بپردازند. اما مهم ترین بخش در این برنامه سوال درباره رابطه مصر با اسراییل بازمی گشت که بازخوردهای حاشیه ای فراوانی هم به همراه داشت. این پرسش که دو بخش داشت عنوان شده بود که آیا آنها اسراییل را دشمن مصر می شناسند و در برابر تخاصم رژیم اسراییل با ایران چه موضعی خواهند داشت. عمرو موسی از پاسخ صریح به این امر طفره رفت و در مقابل عنوان کرد در مقابل هر گونه تخاصم در برابر کشورهای عربی و اسلامی مخالف است. او در این مناظره چندین بار ایران را کشوری عربی خطاب کرد که پس از این گاف عمروموسی، این بخش از مناظره روی یوتیوب قرار گرفته و کاربران سخنان عمرو موسی را به استهزا گرفتند. در مقابل عبدالمنعم ابوالفتوح اسراییل را دشمن مصر خطاب و از برقراری رابطه با ایران دفاع کرد. دو نامزد همچنین در بخش های دیگر این مناظره، دیدگاه های خود را نسبت به مسایل اقتصادی شرح دادند.
نبرد طولانی به نفع نامزد اسلامگراها
با وجود طولانی بودن این مناظره، مردم مصر نه تنها در خانه ها، بلکه در قهوه خانه ها و اماکن عمومی دیگر هم ساعت ها بیننده این برنامه بودند و بسیاری از آنان گفتند که تبادل آزادانه دیدگاه های دو نامزد بخشی از دستاورد انقلاب ضددیکتاتوری این کشور است. اگرچه در چند دهه اخیر، در مصر انتخابات متعدد و متنوع با هدف کسب مشروعیت برای حکومت برگزار می شده و مقامات حکومتی نیز از حضور گسترده مردم خبر می دادند، اما به گفته منتقدان رژیم سابق، این انتخابات هرگز آزاد نبوده و به خصوص گزینش نامزدهای انتخاباتی، حق انتخاب مردم را کاملامحدود می کرد.
در انتخابات جاری مصر، ۱۳ نامزد شرکت دارند اما در حال حاضر، از عمرو موسی و عبدالمنعم ابوالفتوح به عنوان نمایندگان اصلی دو گرایش سکولار و اسلامگرا و نامزدهای پیشتاز این انتخابات نام برده می شود. به گفته ناظران، عبدالمنعم ابوالفتوح توانسته است با پرداختن به برخی از نگرانی هایی که در مورد روی کار آمدن یک حکومت دینی در این کشور وجود داشته، همراه با تاکید بر رعایت موازین دینی به عنوان راهی برای جلوگیری از فساد حکومتی، حمایت گروه های متفاوت را جلب کند. علاوه بر مسلمانان میانه رو، گروه های لیبرال لاییک، جوانانی که از اخوان المسلمین رویگردان شده اند و حتی برخی از پیروان تشکل های بنیادگرایان که معتقدند استقرار حکومت دینی می تواند باعث دلزدگی مردم از مذهب شود، از جمله طرفداران ابوالفتوح هستند. در مقابل، عمرو موسی، ۷۶ساله که تا انتخاب به سمت دبیرکلی اتحادیه عرب در سال ۲۰۰۱ به مدت ۱۰ سال در سمت وزیر خارجه دولت حسنی مبارک خدمت کرده بود، به عنوان سیاستمداری باسابقه و دارای ارتباط های گسترده بین المللی، مطرح است.
گفتنی است مناظره انتخاباتی دیگری هم قرار است از تلویزیون های مصر پخش شود اما هنوز مشخص نیست نامزدهای شرکت کننده چه کسانی خواهند بود.