آخرین خبرها

سیاست سوریه در قبال اوجالان و اوجالانی‌ها


عبدالله اوجالان نزدیک به دو دهه را در کانون فعالیت‌های حافظ اسد به سازماندهی و آموزش نیرهایش بر ضد ترکیه مشغول بود. روابط گرم و صمیمی این دو مؤلفه‌ی معادله‌ی خاورمیانه، برهمگان آشکار است. هرچند دو طرف این معادله به نوعی درصدد بوده‌اند تا از قدرت  جایگاه دیگری به نفع خود بهره جویند؛ اما آنچه عیان است، سنگینی این وزنه به نفع خانواده‌ی اسد بوده است و اوجالان و اوجالانی‌ها همیشه ابزاری در دست خانواده‌ی اسد بوده‌اند. در اینجا نوشته‌ی یکی از تحلیلگران سیاسی را راجع به این روابط نقل کرده‌ایم که مطمئناً با خواندن آن بیشتر به ماهیت این گروه واقف خواهید شد.

{…}عبدالله اوجالان تا سال ۱۹۹۸ که مجبور به ترک سوریه شد، در دمشق اقامت داشت. در این زمان اوجالان نیروهای جوان کرد را در قالب pkk سازماندهی نمود و با کمک های فراوان دولت سوریه،  قندیل را به انبار pkk تبدیل نمود. در این زمان حتی کردهایی که تابعیت سوریه را داشتند در صورت پیوستن به pkk از خدمت سربازی معاف می شدند. در این راستا pkk درگیری‌های بسیاری با ارتش ترکیه داشت و دشمنی ترک و کرد در این سالها بشدت افزایش یافت. اما در ۱۹۹۸ با فشارهای ترکیه بر سوریه در زمان بولنت اجویت سوریه و ترکیه تا حد جنگ پیش رفتند اما اسد در دقیقه ۹۰ معادله را تغییر داد و با چرخشی ۱۸۰ درجه ای عبدالله اوجالان را از سوریه اخراج کرد. چون حافظ اسد به خوبی می دانست دیگر استفاده تاکتیکی از کردها ثمره ای ندارد. چنین سیاستی منافع سوریه را در دراز مدت تأمین نکرد و باعث شد که ترکیه، سوریه را تهدید به مداخله نماید، سوریه از آن دست کشید. اما چرا سوریه از عبدالله اوجالان حمایت می کرد:

اولین مساله استان مرزی هاتای است؛ چرا که سوریه معتقد است هاتای بخشی از خاک سوریه به شمار می رود.

دوم مساله آب های مرزی است؛ سوریه معتقد بود که استفاده بیش از اندازه ترکیه از آبهای مرزی دجله و فرات زمینهای سوریه را از نعمت آب محروم نموده است. در این راستا pkkابزار مناسبی برای انتقام از ترکیه بود. دستگیری اوجالان در ۱۹۹۸ اوج رسوایی این استفاده تاکتیکی از کردها بود. با تغییر روند بین المللی و شیوع نظم نوین جهانی گقتمان دموکراسی خواهی pkk آتش بس یکجانبه اعلام نمود و با این انفعال روندهایی طی شد که در نتیجه آن بسیاری از افراد مسلح این حزب روحیه خود را از دست دادند. به نظر می رسد با توجه به تحولات ترکیه، اسد تاکتیک همیشگی ” ابزار نمودن کردها” را دنبال نماید. این روند در طی روزهای اخیر گمانه زنی در این باره را افزایش داده است به طوری که عبدالله گل رئیس جمهور ترکیه به او هشدار داد.

چرا سوریه با وجود دشمنی دیرینه با کردهای خود، pkk را تقویت می نماید؟ بخشی از این مساله ناشی از معادله ای است که در منطقه حاکم است.سوریه از یک طرف بخشی از سرزمینش در اشغال اسرائیل است که منبع تامین آب است. این منطقه اشغال شده بلندی های جولان نام دارد و بخشی از سرزمینش در اشغال ترکیه یعنی اسکندرون عربی که ترکها آنرا هاتای می خوانند. اگر این منطقه به سوریه بازگردد، اوضاع در این کشور نیز به گونه ای دیگر رقم خواهد خورد. حتی می توان گفت در صورت بازپس گرفتن جولان با اسرائیل همکاری های دوجانبه و متقابل را افزایش دهد. وجود این دو منطقه اشغالی یعنی جولان و اسکندون باعث تحولات منطقه ای جدیدی در عرصه سیاست خارجی ترکیه شده است. از یک طرف دشمنی با اسرائیل و به تبع آن دشمنی با آمریکا و از طرف دیگر برای توازن منطقه ای نزدیکی به شوروی در گذشته و اکنون نزدیکی به روسیه. همینطور در بعد منطقه ای نزدیکی به ایران، حزب الله، حماس، جنبش آزادی بخش ارمنستان و pkk را به منظور فشار بر ترکیه و اسرائیل افزایش داد. بنابراین می توان گفت سوری ها با ظرافت خاصی به تقویت دیپلماسی منطقه ای آگاهند. اوج این ظرافت دیپلماتیک نزدیکی به ایران در جنگ هشت ساله ایران و عراق بود. سوری ها برخلاف دیگر کشورهای عربی و با وجود تشویق کشورهای عربی، در جنگ هشت ساله جانب ایران را گرفتند.

 

اما در مقابل ترک ها نیز بیکار ننشستند و با پیشینه به رسمیت شناختن اسرائیل در سال ۱۹۴۹ و دکترین بن گورین که ترکیه نیز یکی از محورهای آن بود، زمینه را برای موج جدیدی از همکاری با اسرائیل هموار نمودند. در این راستا ترک ها و اسرائیلی ها قرارداد امنیتی دهه ۱۹۹۰ را به امضاء رساندند که نگرانی های ایران و سوریه را در پی داشت. مساله ای که در نهایت موجب تقویت pkk در آن برهه زمانی شد.

سوری ها به منظور فشار بر اسرائیل به تقویت جنبش های آزادی بخش فلسطینی و در راس آنها حماس، جهاد اسلامی و دیگر گروه های فلسطینی پرداختند. همچنین از حمایت حزب الله لبنان هم غافل نماندند و با تقویت حزب الله و امضای معاهده طائف لبنان را به صورت حیاط خلوت سوری ها درآوردند.

به منظور فشار بر ترک ها نیز از جنیش آزادی بخش ارمنستان حمایت نمودند و با حمایت سوریه این جنبش حملات خود علیه ترکیه را تشدید نمود. اما بیشترین تحرک آنان در حمایت از pkk صورت گرفت و حتی به صورتی بود که اوجالان سالها در دمشق آزادنه به جبهه گیری علیه ترکیه پرداخت. سوری ها در این راستا موفق عمل نمودند و با نزدیکی به عراق در اواخر دهه ۱۹۹۰ جبهه استراتژیک ضد اسرائیلی را تقویت نمودند.

خروج اوجالان از این کشور و متعاقب آن نه تنها تضعیف pkk بلکه پرستیژ منطقه ای اسد را زیر سوال برد. چرا که وی نتوانست در مقابل تهدیدات ترکها ایستادگی نماد. این مساله حتی باعث شکاف در شاخه کردهای سوری شد و در نتیجه این اقدام بسیای از کردهای سوری قربانی pkk شدند.

با عطف به این واقعیت که ترکیه و سوریه اختلاف مرزی و آبی با هم دارند، می توان گفت هر دولتی که در سوریه بر سرکار بیاید، به تحریک pkk یا هر جریان کردی ضد ترکیه خواهد پرداخت. {…}

منبع:http://welat.blogfa.com/post-115.aspx

درباره‌ی سـلیمی

نویسنده و مترجم

همچنین ببینید

قطر ۱۰هزار خانه سیار به زلزله زدگان ترکیه و سوریه هدیه می دهد

وزارت خارجه قطر از ارسال ۱۰ هزار خانه سیار به مناطق زلزله زده ترکیه و …

اسلام سیاسی، آری یا نه؟

اخیرا در ارتباط با اصطلاح «اسلام سیاسی» بگو مگوها و اظهار نظرهایی میان اهل دین …

زلزله پدیده ای طبیعی یا عذاب الهی؟

زلزله چگونه روی می دهد؟ بنا بر یافته های دانش زمین شناسی و فیزیک مجموعه …

آیا پروژه (هارپ) عامل زلزله اخیر ترکیه بوده است؟

از ساعات نخست زلزله ترکیه بار دیگر شایعات عجیب درباره احتمال وقوع زلزله بر اثر …

۸ نظر

  1. افشین از سنندج

    درضمن استاد بزرگوار بهتر است بجای کلمه توهین آمیز و نژادپرستانه “قومیت” در مورد کردها بپرهیزید.
    این کلمه بزرگترین پتک سرکوبگران ملت ما بوده نباید بر زخم هایمان این نمک ها را پاشید.

    ممنون

  2. افشین از سنندج

    سلام
    در مورد فلسطین آقای اردوغان همانند سایر رهبران کشورهای اسلامی علیه اسرائیل فقط حرف می زنه و با تندروی هایش فلسطینی ها را به کشتن می ده.
    راستی یه سوال!
    اگر راست می گن چرا همه اینها از مصر و ترکیه و ایران و سوریه چرا یک گلوله بسوی اسرائیل پرت نمی کنند چرا با کت و شلوار شیک و کراوات به اسرائیل تهاجم می کنند اما عرضه ندارند مستقیما با این رژیم وارد جنگ بشند؟
    آقای اردوغان همون آدمیه که پارسال شرناق(منطقه ای که در آن سرزمین امن و امان و مقدس جودی واقع است) آن را بمباران کرد؟
    حالا شاید گفته بشه اردوغان دخلی در این حمله نداره که یک دروغ بزرگه چونکه:
    ۱٫با این حساب باید بگیم که نتانیاهو در بمباران غزه نقشی نداشته!!
    ۲٫وقتی فردی مسئولیت کشوری را برعهده می گیرد باید مسئول خون های ریخته باشه!!

    چرا باید ملت مسلمان کرد زیر یوغ یک نژادپرست به ظاهر مسلمان حقوقشان پایمال بشه؟

    اردوغان همیشه از موضع قدرت با کردها برخورد می کنه مثلا کار اعتصاب غذای این مبارزان شریف را سیاه نمایی گفته آیا این نشانه ادب و احترام و مسئولیت است؟

    این روزها اسلام کیسه خوبی شده برای پول درآوردن بعضی افراد و احزاب

    عملکرد را می بینیم

  3. جوانرودی

    یک نکته ی دیگر را که فراموش کردم اینجا عرض می کنم:
    به نظرم برای شخص شما و البته وب سایت شخصیتون قرار دادن مطالبی که هم از نظر انشایی و هم محتوایی و هم شخصیت نویسنده آنقدر ضعیف اند که در بالا مشاهده کردیم، افت دارد. با لینک به آدرس وبلاگی که برای منبع گذاشته بودین می توان این موارد را مشاهده نمود.

    با عرض پوزش، من در کامنت قبلی ” ظلم” را “ضلم” نوشته ام، لطفا اصلاحش کنید.

  4. سلام علیکم
    اون ۷۰۰ نفر بخاطر این که بهشون اجازه نمی دن توی دادگاه به زبان کردی از خودشون دفاع کنند.
    ببخشید ولی اینکه دولت کنونی ترکیه با غرب رابطه سردی دارد حرفی است خنده دار چون دولت ترکیه از آن جهت که الگوی اسلام معتدل(در ظاهر و در واقع سکولاریسم) را ارائه می دهد و با رهبری ترکیه در بهار عربی دیگر القاعده و افراطیون همانند گروه های مارکسیست اقبالی در بین مسلمانان ندارند. بنابراین جدا از اینکه دولت ترکیه عضو کلیدی ناتوه برای جهان غرب الگوی مناسبی است تا جلو افراط گرایی القاعده و طالبان و … گرفته بشود. ترکیه با اسرائیل از نظر ماهوی مشکلی ندارد مشکل ترکیه آدم کله شق متعصبی(نتانیاهو) است که در اسرائیل بر سر کار آمده کسی که حتی پرزیدنت اوباما هم ازش خوشش نمی آد و روابط ایالات متحده و اسرائیل از هرزمانی تیره تر شده چون آمریکا منافع خودش را بر منافع این دیوانه ترجیح می دهد.

    من بشدت مخالف گروه های توتالیته ای هستم که خود را نماینده مردم کرد می دانند از جمله کومله و پ ک ک. اما نباید فراموش کنیم که ما کرد هستیم و در دنیا کسی برای ما کاری نمی کند کوچکترین حق کردان ترکیه ایالت خودمختاره همانند کاتالونیا در اسپانیا کوزووو در صربستان و پورتوریکو در آمریکا هر وقت دولت ترکیه و مخالفان سوریه و بشار و هرکس دیگری این حق را به ما داد با او دوست هستیم و هرکسی هم که نداد باهاش دشمنیم حالا جیش الحر باشه یا هر کشور دیگر.

    وطن دوستی را از علمایی چون ماموستا چنگینانی و شیح معشوق غزنوی یاد گرفت کردها همچنان که شما فرمودید با پ ک ک نیستند ولی این به معنای قربان صدقه شدن برای آقای اردوغان نیست.

    • سلام
      من هم با شما در باره ضرورت تآمین حقوق قومیت هاکاملاً موافق هستم اما چرا در این میان تنها به دولت ترکیه گیر داده اند؟ چرا در باره حقوق مردم کردستان سوریه و ایران کمتر صحبت می شود؟

  5. افشین از سنندج

    سلام آقای سلیمی ببخشید ولی من متاسفم برای شما که از اردوغان ترک نژادپرست به هرجوری که شده حمایت می کنی!
    چرا در مورد اون ۷۰۰ زندانی کرد که در تعصب غذا به سر می برند چیزی نمی نویسید؟
    یعنی خالد مشعل و هنیه(با تمام احترامی که برای آنان قائلم) و یک جریان سکولار-اسلامی (اردوغان) رنج های ملت خودتون رو فراموش می کنید؟

    • علیکم السلام و رحمه الله
      ستم و زورگویی و ضایع کردن حقوق ملّت ها و قومیت ها از سوی هر نظام و دولتی که باشد محکوم است و با تمامی ارزش های اسلامی و انسانی ناسازگار می باشد.
      جریان اعتصاب غذای کردهای زندانی را من حقیتاً نشنیده ام شما بفرمایید! جریان چیست؟ آن زندانیان چه کسانی هستند؟ از حامیان پ کاکا هستند که گفته می شود توسط دولت علی اللهی سوریه تشکلیل شده و عبدالله اوجلان نیز از نظر خانوادگی علی اللهی و از نظر اندیشه سیاسی مارکسیست است و تا کنون نه اینکه برای کردهای سوریه کاری صورت نداده بلکه نیروهایش اکنون در حلب بر ضد ارتش آزاد در کنار نیروهای بشار اسد می جنگند و بنا بر آمارهای رسمی از زمان شکل گیری پ کاکا تا کنون بیش از سی هزار نفر از کردها و ترک ها کشته شده اند، از چنین کاری چه کسی سود برده است؟ مگر شما نمی دانید که پیش از دولت عدالت و توسعه اسرائیل و غرب که از دولت های لائیک نژادپرست ترک حمایت می کردند و اوجلان را آنان تحویل ترکیه دادند و اکنون که روابط اسرائیل و ترکیه تیره است گفته می شود اضافه بر دولت سوریه تفنگ و تیرهای اسرائیل در اختیار حزب کارگران کردستان قرار می گیرد.
      البته هیچ انسان اهل انصافی حقوق ملت کرد ترکیه را نادیده نمی گیرد و من از چندین صاحب نظر کردستان ترکیه مستقیماً شنیدم که می گفت پ کا کا در میان مردم کردستان ترکیه هواداران چندانی ندارد مانند حزب کومله در بین مردم کردستان شماست.
      شما اطلاعات با منبع مورد اعتماد در باره آن زندانیان چنانچه زندانی سیاسی هستند در اختیار من قرار دهید من آن را بر روی چشم بر وری سایتم می گذارم.
      ممنون از تذکر شما

      • جوانرودی

        با عرض سلام و احترام به پیشگاه شما؛
        به چند خط اول جواب دومتان به افشین توجه کنید ” … آن زندانیان چه کسانی هستند؟ از حامیان پ کاکا هستند که گفته می شود توسط دولت علی اللهی سوریه تشکلیل شده و عبدالله اوجلان نیز از نظر خانوادگی علی اللهی و از نظر اندیشه سیاسی مارکسیست است و تا کنون نه اینکه برای کردهای سوریه کاری صورت نداده بلکه…” این نوع جواب دادن یعنی مصادره به مطلوبِ کلام. شما با متر خودتون دارید متر می کنید و جوابی رو می دید که حقیقتا آدم نا امید می شود! و اما اون ۷۰۰ نفر، کانال های کوردی پیگیر این قضیه بودند و حتی در سلیمانیه چندین راهپیمایی برگزار شد و … ، این هم بماند، ولی بر فرض اینکه این ۷۰۰ نفر همه pkk باشند و لاغیر، آیا در اصل موضوع که اکثر قریب بالاتفاق این زندانیانِ سیاسی در بندِ ضلم هستند تغییری حاصل می شود، اینان که جرمشان اکثرا سیاسی است و نه نظامی، پس چه می شود ما را؟؟!! چرا دولت اسلام گرای عثمانی طلبِ ترکیه آنقدر ما را مجذوب گرداند که چشم را بر روی حقیقت ببندیم و یا اینکه واقعیت های آمیخته با حقیقت را نبینیم؟!! من منتقد هر فکر خشونت طلبی هستم، چه این فکر pkk باشد چه ارتش ترکیه و یا هر کشور زورگوی دیگر، اما این دلیل نمی شود که نیروهای الیت جامعه دست به ترور شخصیت آدمهایی بزنند که برای خیلیا قابل اعتمادند. ترور شخصیت نه، اما نقد و نقادی همیشه باید حاکم باشد. من به شخصه برای شخص شما احترام زیادی قائل می باشم اما این دلیل نمی شود که من مجذوب شدن شما به شخصیت اردوغان را نبینم و یا جانبداریه کاملی که از حزب عدالت و توسعه انجام می دهید را نادیده بگیرم. شما می توانید مانند هر آدم منصفی کارهای خوب و درست اردوغان و حزبش را تمجید کنید و از هواداریی که از مظلوم ( فلسطینیان) می کنند را درود بفرستید ولی نباید غشایی از پان اسلامیست بر روی چشمانمان ظاهر شود و نبینیم آنچه را که باید ببینیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *